Podsumowanie 2022

Wystawy

WYSTAWA "TUMULT W MALARSTWIE LAT 1979-1985 / MADE IN COLOGNE. MÜLHEIMER FREIHEIT"

CSW, Toruń, Kujawsko-Pomorskie, 13.11.2022 – 16.04.2023
Organizatorzy: Europejskie Centrum Filmowe CAMERIMAGE, Fundacja TUMULT
Partner: Centrum Sztuki Współczesnej “Znaki Czasu” w Toruniu
Partner Główny: Województwo Kujawsko Pomorskie

Więcej pod tym LINKIEM, TUTAJ oraz TUTAJ

Wydarzenie było częścią projektu "Kujawy+Pomorze - promocja potencjału gospodarczego regionu - edycja II" realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Wystawa Tumult w malarstwie lat 1979-1985 / Made in Cologne. Mülheimer Freiheit to ekspozycja towarzysząca Festiwalowi Filmowemu EnergaCAMERIMAGE, która była pierwszą w Polsce prezentacją dzieł grupy niemieckich malarzy neoekspresjonistów działających w Kolonii w pierwszej połowie lat 80. Wystawę, której kuratorem był Marek Żydowicz, można było podziwiać od 13 listopada 2022 do połowy kwietnia 2023 roku.

Nowy ekspresjonizm niemiecki postrzega się jako jeden z ostatnich wielkich artystycznych ruchów XX wieku. Sukces młodych artystów zza naszej zachodniej granicy, których twórczość zyskała dużą popularność w latach 80., uznawany był za symbol powrotu w sztuce do malarstwa figuratywnego. Istotną rolę w ruchu tym odegrała formacja Mülheimer Freiheit, która wyróżniała się przyjaznym stosunkiem do wszelkich zjawisk artystycznych. Mówiono o artystach tej grupy – twórcy bez ideologii. Nazwa grupy pochodzi od adresu pracowni znajdującej się w podwórku zaniedbanej kamienicy położonej w pobliżu brzegów Renu, przy ulicy Mülheimer Freiheit nr 110 w Kolonii. W październiku 1980 roku zebrało się tam kilku malarzy, którzy potem wspólnie działali do 1984 roku. Stało się to za sprawą przygotowań do wspólnej wystawy, jaką zaproponował im Paul Maenz, właściciel niezwykle ważnej kolońskiej galerii, który stał się ich promotorem. Wystawę, otwarto ostatecznie 13 listopada 1980 roku. Niesamowity zbieg okoliczności sprawił, że wernisaż toruńskiego wydarzenia odbył się dokładnie 42 lata później!

Do grupy należeli Hans Peter Adamski, Peter Bömmels, Walter Dahn, Jiří Georg Dokoupil, Gerard Kever oraz Gerhard Naschberger. Twórcy Mülheimer Freiheit określali swoje malarstwo: „jako tanie, szybkie medium, które zaspokaja potrzeby bycia ze sztuką na co dzień, życia artystycznego, które jest również, ale nie tylko, romantyczne”. Działali bez jakichkolwiek założeń programowych, nie sformułowali żadnego manifestu, ani też nie mieli ambicji tworzenia własnej szkoły czy stylu. Odcinali się od sztuki zaangażowanej i polityki. Wobec malarstwa Mülheimer Freiheit nie można pozostać obojętnym. Ma ono swoje niekwestionowane miejsce w historii sztuki XX wieku i miało znaczący wpływ na niemiecką, ale i światową sztukę.

W Toruniu zaprezentowanych zostało ponad 200 wielkoformatowych obrazów grupy, które wyróżniają się niezwykłą, ekspresyjną formą odwołującą się do estetyki art brut, graffiti, bad painting, punkowych fanzinów, muzyki nowofalowej czy zabazgranych ścian publicznych toalet.

Była to niepowtarzalna szansa by zobaczyć jak artyści TUMULTU malarskiego lat 80. w Kolonii stosowali techniki malarstwa gestu, kolażu, używania farb w sprayu, malowania murali. Obrazy te mogą wydawać się brutalne, agresywne, na pozór niestarannie skadrowane. Doskonale jednak oddają ducha czasów, w których powstały, czasów, gdy wypalił się już płomień euforii młodzieżowego ruchu końca lat 60., a świat po napaści Rosji na Afganistan ponownie pogrążał się w wyścigu zbrojeń i rywalizacji między dwoma światowymi mocarstwami. Czy czegoś nam to dziś nie przypomina?

Według Marka Żydowicza, kuratora wystawy „Twórczość artystów Mülheimer Freiheit była wyrazem spontanicznych reakcji wrażliwych młodych ludzi na otaczający ich świat drobnych zdarzeń osobistych i tylko czasem publicznych, tych o historycznym znaczeniu. Zjawisko Mülheimer Freiheit nie wyrosło z intencjonalnej kontynuacji różnych stylów ekspresjonistycznych. Jest unikatowe w swej pełnej akceptacji dla różnych zjawisk świata sztuki. To jest po prostu Ekspresjonizm Afirmatywny”.

* * *

WYSTAWA „RYSZARD HOROWITZ. FOTOKOMPOZYCJE 1969-2022”

CSW, Toruń, Kujawsko-Pomorskie, 13.11– 27.11.2022 oraz Fundacja TUMULT, 13.11.2022 – 2.12.2022
Organizator: Fundacja TUMULT

Więcej pod tym LINKIEM

Najbardziej rozpoznawalny na świecie polski fotografik, uznawany za jednego z pionierów fotografii reklamowej wziął udział w jubileuszowej edycji Festiwalu EnergaCAMERIMAGE oraz wernisażu retrospektywnej wystawy Ryszard Horowitz. Fotokompozycje 1969-2022. Podczas wydarzenia artysta nie tylko zaprezentował swoje najważniejsze prace, ale także spotkał się z gośćmi festiwalu i mieszkańcami Torunia.

Ryszard Horowitz był prekursorem stosowania efektów specjalnych w fotografii w czasach przed obrazowaniem cyfrowym. Wraz z rozwojem technologii tworzył kolejne dzieła, wykorzystując nowatorskie techniki i programy komputerowe. Stał się wzorem dla grafików i fotografów zajmujących się reklamą, jego prace wyznaczały światowe trendy i inspirowały kilka pokoleń fotografów. Horowitz to jednocześnie niezwykle interesująca postać, której życie, jak sam podkreśla w wywiadach, to gotowy scenariusz na film. Urodził się w Krakowie 5 maja 1939 roku, cztery miesiące później Polska znalazła się pod okupacją Niemiec hitlerowskich, a cała jego rodzina została aresztowana i była przetrzymywana w kilku obozach koncentracyjnych. Cudem przetrwała, a po zakończeniu wojny osiedliła się ponownie w Krakowie jako jedna z niewielu rodzin żydowskich. Ryszard Horowitz należy do najmłodszych ocalałych z Auschwitz. Uczył się w Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie, następnie studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w rodzinnym mieście. W roku 1956, w czasie krótkiej politycznej i kulturalnej odwilży w Polsce, kiedy rząd subsydiował nowatorskie, oryginalne formy artystyczne, Kraków stał się nagle ośrodkiem awangardowego jazzu, malarstwa, teatru i filmu. Horowitz, mając wtedy siedemnaście lat, w pełni korzystał z tego ożywienia i w konsekwencji zafascynowała go fotografia amerykańska. W roku 1959 – wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i został studentem słynnego nowojorskiego Pratt Institute. W czasie studiów uzyskał stypendium u Aleksego Brodovitcha, wówczas jednej z najbardziej wpływowych postaci w kręgach grafiki wydawniczej i fotografii. Pracował w wielu instytucjach filmowych, studiach projektowych i fotograficznych a dowodem niezwykłej renomy jaką uzyskał w tamtym czasie było powierzenie mu stanowiska dyrektora artystycznego w jednej z największych i najlepszych agencji reklamowych na świecie nowojorskiej Grey Advertising. W listopadzie 1967 roku otworzył własne studio fotograficzne, które prowadzi do chwili obecnej. Fotografia jest dla niego nie tylko zawodem, ale i życiową pasją. Przez następne czterdzieści pięć lat jego prace były wystawiane, publikowane i trafiały do zbiorów na całym świecie. Ryszard Horowitz otrzymał wszystkie najważniejsze nagrody i tytuły przyznawane fotografom. Artysta w początkowej fazie swej twórczości stosował różne techniki fotografii, retuszu, wielokrotnego naświetlania klisz czy manipulacji w ciemni fotograficznej. W czasach gdy nie istniała technika komputerowej obróbki zdjęć osiągnął niezwykłe efekty estetyczne, wykreował kultowe dziś obrazy. Jego prace przedstawiają często surrealistyczne światy intrygujące grą znaczeń i symboli, które na długo pozostają w pamięci.

Ryszard Horowitz należy do grona najbliższych przyjaciół Festiwalu. Jego fotokompozycja stała się symbolem pierwszej edycji CAMERIMAGE w 1993 roku. Artysta brał wówczas udział w obradach jury konkursu, kształtując kryteria oceny obrazu w kompozycjach filmowych prezentowanych na Festiwalu. Goście drugiej edycji CAMERIMAGE mogli podziwiać wystawę jego dzieł, która cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. W kolejnych latach artysta jeszcze kilkukrotnie brał udział wydarzeniu jako gość i juror, a w 2015 roku po raz drugi zaprojektował festiwalowy plakat, tym razem dla wydarzenia, które odbywało się wówczas w Bydgoszczy.